
ONDERSTEUNINGSBEHOEFTE GEMEENSCHAPSHUIZEN NOORD-OOST BRABANT
AANLEIDING
Het vergroten van welzijn en leefbaarheid zal alleen bereikt worden als we er in slagen om juist de (alleen al door demografische ontwikkelingen), steeds groter wordende groep kwetsbare mensen, een goede plaats weten te geven in de samenleving. Door de grenzen aan de financiële middelen en de beschikbare professionele inzet, komt het verbeteren van leefbaarheid in het huidige systeem, steeds meer onder druk te staan.
In buurthuizen is een groot aantal vrijwilligers, uit die buurt of wijk actief, waardoor een beweging kan ontstaan vanuit een solidariteitsgedachte en het idee dat zij zelf als burger voor die groep mensen zich kunnen inzetten.
Gegeven de ambitie van verschillende besturen en het belang dat gemeenten hechten aan actieve en maatschappelijke relevante dorps,- en gemeenschapshuizen wordt in de regio op verschillende plaatsen geprobeerd helder te krijgen welke support de besturen nodig hebben enerzijds en welke ondersteuning daarbij nodig is. Maar noch bij de besturen en dus ook niet bij de gemeenten is er een samenhangend en volledig beeld van de wat men nodig heeft om de gewenste maatschappelijke rol te vervullen dus ook niet van de inhoud en omvang van de ondersteuning die nodig is om dit te realiseren.
Tegelijkertijd worden er in het kader van facilitering wel middelen vrijgemaakt door bijvoorbeeld extra ambtelijke ondersteuning, welzijnsorganisaties te vragen huizen te ondersteunen, financieren van projecten zoals laagdrempelig ontmoeten voor mensen met beginnende dementie, ondersteuning 2.0 projecten, enzovoort. Als aan die inzet echter geen richting wordt gegeven op basis van een goede analyse van de behoefte aan ondersteuning en de wetenschap over welke ondersteuning werkt, is de kans op het niet effectief inzetten van de beschikbare middelen groot.
’t Heft gaat in de regio Noord Oost Brabant met alle besturen van de huizen , gemeenten, en (vertegenwoordigers van) kernpartners op het gebied van zorg, welzijn en cultuur, na hoe die aanpak er uit moet zien en wie daarin welke rol moet vervullen om uiteindelijk hiervoor genoemde doelen te realiseren. Het betreft de gemeenten : Bernheze, Oss, Land van Cuijk, Maashorst, Meierijstad en Boekel. Een en ander binnen de middelen die daar nu bij de huizen, gemeenten, welzijnsorganisaties voor beschikbaar zijn of komen (bijvoorbeeld GALA of andere landelijke programma’s).
Op voorhand weten we dat een belangrijke voorwaarde is dat de dorps -en gemeenschapshuizen zelf een netwerk vormen waarin snel informatie kan worden uitgewisseld en men vooral van elkaar kan leren. Deze netwerkvorming is de basis van waaruit uiteindelijk met gemeenten en (vertegenwoordigers van) ketenpartners op het gebied van zorg, welzijn en cultuur de beoogde aanpak wordt geformuleerd. Een en ander is uitgewerkt in onderstaande aanpak. Omdat wij, aangespoord door onze leden, de noodzaak van dit project zien, maar zelf niet de middelen hebben om dit volledig te financieren, hebben wij een aanzienlijke bijdrage ontvangen van de Regiodeal.
DOEL
Dorps- en gemeenschapshuizen hebben een belangrijke rol bij het verbeteren van de leefbaarheid in wijken en dorpen. Om dat te bereiken is gerichte en structurele ondersteuning nodig. Veel huizen en gemeenten zijn zoekende hoe die eruit moet zien en werkende weg wordt het nodige geprobeerd, maar dit gebeurt los van elkaar en de ervaringen van huizen en gemeenten worden niet gekoppeld, vergeleken en uitgewisseld, laat staan dat er systematisch aan het ontwikkelen van een goede ondersteuningsmethode wordt gewerkt. Met voorgestelde aanpak wordt:
-
een fundament gelegd voor een systematische uitwisseling tussen dorps -en gemeenschapshuizen nodig om onderlinge support te kunnen geven en
-
het formuleren voor besturen van huizen, met gemeenten en ketenpartners van zorg en welzijn, hoe de structurele ondersteuning van huizen eruit moet zien en wie daarin welke rol pakt.
AANPAK
In maart 2024 is aan alle buurt en gemeenschapshuizen, van de eerdergenoemde gemeenten, een vragenlijst verstuurd. Ook niet-leden van t Heft hebben de vragenlijst ontvangen. In totaal zijn 95 buurt en gemeenschapshuizen benaderd. Van 46 hebben we een reactie ontvangen.
Alle reacties zijn inmiddels verwerkt tot een aantal vragen voor het vervolg van een werkconferentie. De belangrijkste vragen zijn:
- Op welke wijze kunnen professionele organisaties (ketenpartners) wellicht een plek krijgen binnen een buurt en gemeenschapshuis.
- Hoe en door wie kunnen buurt en gemeenschapshuizen worden geholpen bij het aanboren van meer vrijwilligers of eventuele beroepskrachten voor bepaalde taken.
- Hoe kunnen gemeenten, professionele organisaties en andere stakeholders de buurt en gemeenschapshuizen ondersteunen in hun behoefte van meer eigenaarschap bij hun huis.
- Hoe en door wie kunnen buurt en gemeenschapshuizen worden ondersteund met kennis en vaardigheden die nodig zijn voor een goede bedrijfsvoering.
- Welke kansen zien de deelnemers aan de werkconferentie voor verdere samenwerking. Hoe moet dat concreet vorm krijgen?
Werkconferentie EN VERVOLG
De werkconferentie heeft op 7 oktober 2024 plaatsgevonden. Hierbij aanwezig waren ca. 50 bestuursleden van buurt-, en gemeenschapshuizen en een groot aantal ketenpartners, zoals vertegenwoordiger van gemeenten (ambtenaren en wethouders), welzijnsorganisaties, woningcorporaties, bibliotheken, GGZ en Regiodeal.
In groepen van 8 hebben alle deelnemers van de werkconferentie met elkaar, onder begeleiding van deskundigen van het Pon/Telos, gewerkt aan antwoorden op de hiervoor genoemde vragen. Wij verwachten dat begin november de rapportage beschikbaar is. Uiteraard wordt het rapport verstuurd aan de zes gemeenten en alle buurt-, en gemeenschapshuizen in NO Brabant. Het rapport is ook beschikbaar voor iedereen die daar belangstelling voor heeft. In de volgende editie van de Nieuwsheft, vermoedelijk media december 2024, kunnen we vertellen wat de werkconferentie heeft opgeleverd en wat ’t Heft daarmee gaat doen.
Voor meer informatie graag contact opnemen via info@theft.nl