REGIODEAL NOORD-OOST BRABANT
AANLEIDING
Het vergroten van welzijn en leefbaarheid zal alleen bereikt worden als we er in slagen om juist de (alleen al door demografische ontwikkelingen) steeds groter wordende groep kwetsbare mensen een goede plaats te geven in de samenleving. Door de grenzen aan de financiële middelen en de beschikbare professionele inzet, komt het verbeteren van leefbaarheid in het huidige systeem, steeds meer onder druk te staan.
In buurthuizen is een groot aantal vrijwilligers, uit die buurt of wijk actief, waardoor een beweging kan ontstaan vanuit een solidariteitsgedachte en het idee dat zij zelf als burger voor die groep mensen zich kunnen inzetten.
Juist omdat dit een zoeken is naar nieuwe wegen, wordt dit zoeken versneld doordat :
-
- er gerichte en bewezen effectieve professionele ondersteuning wordt gegeven,
-
- het onderlinge netwerk van de huizen versterkt wordt.
Uit een achttal pilots, waarvan 6 in Noord Oost Brabant, in opdracht van ’t Heft uitgevoerd door het PON en de KNHM blijkt dat een gerichte langdurige en methodische aanpak wezenlijk is om ervoor te zorgen dat;
-
- Er een concreet activiteitenplan is, dat is afgestemd op de behoeften van een wijk dat regelmatig hierop wordt aangepast
-
- Het eigenaarschap van het huis is verbreed. Dat wil zeggen dat diverse individuen maar ook (professionele) organisaties het dorps -en gemeenschapshuis zien als (ook) hun locatie waar men met en voor elkaar activiteiten kan ontplooien.
-
- De benodigde bestuurskracht er is (en aanwezig blijft).
Gegeven de ambitie van verschillende besturen en het belang dat gemeenten hechten aan actieve en maatschappelijke relevante dorps -en gemeenschapshuizen wordt in de regio op verschillende plaatsen geprobeerd helder te krijgen welke support de besturen nodig hebben enerzijds en welke ondersteuning daarbij nodig is. Maar noch bij de besturen en dus ook niet bij de gemeenten is er een samenhangend en volledig beeld van de wat men nodig heeft om de gewenste maatschappelijke rol te vervullen dus ook niet van de inhoud en omvang van de ondersteuning die nodig is om dit te realiseren.
Tegelijkertijd worden er in het kader van facilitering wel middelen vrijgemaakt door bijvoorbeeld extra ambtelijke ondersteuning, welzijnsorganisaties te vragen huizen te ondersteunen, financieren van projecten zoals laagdrempelig ontmoeten voor mensen met beginnende dementie, ondersteuning 2.0 projecten, enzovoort. Als aan die inzet echter geen richting wordt gegeven op basis van een goede analyse van de behoefte aan ondersteuning en wetenschap over welke ondersteuning werkt, is de kans op het niet effectief inzetten van de beschikbare middelen groot.
’t Heft gaat in de regio Noord Oost Brabant met alle besturen van de huizen , gemeenten, en (vertegenwoordigers van) kernpartners op het gebied van zorg, welzijn en cultuur, na hoe die aanpak er uit moet zien en wie daarin welke rol moet vervullen om uiteindelijk hiervoor genoemde doelen te realiseren. Het betreft de gemeenten : Bernheze, Oss, Land van Cuijk, Maashorst, Meierijstad en Boekel. Een en ander binnen de middelen die daar nu bij de huizen, gemeenten, welzijnsorganisaties voor beschikbaar zijn of komen (bijvoorbeeld GALA of andere landelijke programma’s).
Op voorhand weten we dat een belangrijke voorwaarde is dat de dorps -en gemeenschapshuizen zelf een netwerk vormen waarin snel informatie kan worden uitgewisseld en men vooral van elkaar kan leren. Deze netwerkvorming is de basis van waaruit uiteindelijk met gemeenten en (vertegenwoordigers van) kernpartners op het gebied van zorg, welzijn en cultuur de beoogde aanpak wordt geformuleerd. Een en ander hebben we uitgewerkt in onderstaande aanpak. Omdat wij, aangespoord door onze leden, de noodzaak van dit project zien, maar zelf niet de middelen hebben om dit volledig te financieren hebben wij een beroep gedaan op middelen uit de regiodeal. In Noord Oost Brabant zijn ca. 60 dorps en gemeenschapshuizen lid van ’t Heft, in Oss en Meierijstad zijn alle huizen lid. We schatten het totale aantal huizen in Noord Oost Brabant op meer dan 100.
DOEL
Dorps- en gemeenschapshuizen hebben een belangrijke rol bij het verbeteren van de leefbaarheid in wijken en dorpen. Om dat te bereiken is gerichte en structurele ondersteuning nodig. Veel huizen en gemeenten zijn zoekende hoe die eruit moet zien en werkende weg wordt het nodige geprobeerd, maar dit gebeurt los van elkaar en de ervaringen van huizen en gemeenten worden niet gekoppeld, vergeleken en uitgewisseld, laat staan dat er systematisch aan het ontwikkelen van een goede ondersteuningsmethode wordt gewerkt. Met voorgestelde aanpak wordt :
- een fundament gelegd voor een systematische uitwisseling tussen dorps -en gemeenschapshuizen nodig om onderlinge support te kunnen geven en
- het formuleren voor besturen van huizen, met gemeenten en ketenpartners van zorg en welzijn, hoe de structurele ondersteuning van huizen eruit moet zien en wie daarin welke rol pakt.
AANPAK
Er is een werkgroep geformeerd, die bestaat uit :
– van iedere gemeente neemt van een buurthuis de voorzitter van het bestuur deel aan deze werkgroep. Bij de keuze van een buurthuis is rekening gehouden met een deelname door buurthuizen uit een stedelijke omgeving en dorpen.
– van iedere gemeente neemt de verantwoordelijke ambtenaar deel aan de werkgroep.
TIJDSLIJN
-
- In de eerste bijeenkomst van de werkgroep is afgesproken om niet te starten met een werkconferentie, maar een vragenlijst naar alle besturen van buurthuizen te sturen. Uit de antwoorden op de vragen moet duidelijker worden wat de buurthuizen nodig hebben om hun doelstellingen te realiseren.
- Deze uitvraag is in maart 2024 naar alle buurthuizen van de eerder genoemde gemeenten verstuurd. Ook niet-leden van t Heft ontvangen de vragenlijst. In totaal zijn 95 buurt en gemeenschapshuizen benaderd. Van 46 hebben we een reactie ontvangen.
Alle reacties zijn inmiddels verwerkt tot een aantal vragen voor een vervolg.
De belangrijkste vragen zijn :
- Op welke wijze kunnen professionele organisaties wellicht een plek krijgen binnen een buurt en gemeenschapshuis.
- Hoe en door wie kunnen buurt en gemeenschapshuizen worden geholpen bij het aanboren van meer vrijwilligers of eventuele beroepskrachten voor bepaalde taken.
- Hoe kunnen gemeente, professionele organisaties en andere stakeholders de buurt en gemeenschapshuizen ondersteunen in hun behoefte van meer eigenaarschap bij hun huis.
- Hoe en door wie kunnen buurt en gemeenschapshuizen worden ondersteund met kennis en vaardigheden die nodig zijn voor een goede bedrijfsvoering.
- Welke kansen zien de deelnemers aan de vervolgbijeenkomst voor verdere samenwerking. Hoe moet dat concreet vorm krijgen?
Werkconferentie
Met al deze vragen gaat de werkgroep aan de slag om een werkconferentie voor te bereiden. Besproken wordt o.a. het doel, de inhoud en de werkmethode van de conferentie. Ook moet nog afgesproken worden welke ketenpartners voor de conferentie uitgenodigd worden.
De werkconferentie vindt plaats op 7 oktober 2024. Aanvang 19.00 uur (inloop vanaf 18.30 uur) en duurt tot 22.00 uur. Uitgenodigd worden in elk geval de besturen van de dorps- en gemeenschapshuizen in de eerder genoemde gemeenten van NO Brabant. Een officiële uitnodiging volgt. Reserveer alvast de datum!
Voor meer informatie graag contact opnemen via info@theft.nl
