Dementievriendelijke benadering van MuzeRijk in Uden
Goede sfeer en humor
Al vijf jaar ontvangt gemeenschapshuis MuzeRijk tienduizenden bezoekers. Iedereen is welkom. Henny van den Elzen, bedrijfsleider MuzeRijk: “Ons succes zit in ons geweldige basisteam. We ontvangen iedereen als een gast, er wordt hier veel gelachen, mensen voelen zich niet ‘apart’. Nieuwe vrijwilligers gaan daar automatisch in mee. We hebben allemaal een workshop gevolgd hoe je omgaat met dementie.” Hans van Zon: “Dat geeft echt wel handvatten. We hebben bijvoorbeeld geleerd om mee te bewegen en niet tegen te spreken. Bijvoorbeeld, iemand met dementie zegt ‘gaan we nu naar ons mam en ons pap…’ ? Dan kan je zeggen ‘ Die zijn er toch al lang niet meer…’ maar je kan ook gewoon zeggen ‘daar gaan we zo naartoe’, dan is het goed.“ Door de open sfeer en prettige benadering voelt iedereen zich welkom bij “gewone” activiteiten. Hans van Zon: “Of mensen dementie hebben weet je niet altijd, iedereen vergeet wel eens wat. Bij de sjoel- en rummikubavond loopt het door elkaar, in wandelgroepjes ook. Mensen ondersteunen elkaar, dat gaat heel natuurlijk. Dit is alleen maar in het begin hoor, het houdt natuurlijk wel op. “
Spelenderwijs ontmoeten voor jong en oud
Hans van Zon, vicevoorzitter MuzeRijk en vrijwilliger: “Jong en oud ontmoet elkaar spelenderwijs, omdat ze van dezelfde ruimtes gebruik maken. Het MuzeRijk heeft veel functies onder één dak. Een woonvoorziening voor mensen met dementie, twee basisscholen, paramedische voorzieningen, een werkvoorziening voor mensen met een beperking, sportzalen, een kinderdagverblijf, een gemeenschapsruimte met restaurant en vergaderzalen. In het restaurant komen regelmatig de interne bewoners met dementie met hun begeleiders, maar ook bewoners met dementie van het Orgelhuis, een woonvoorziening in de buurt. De vrijwilligers van de horeca zijn daar helemaal op ingespeeld. Op het terras van de woonvoorziening is een speeltuintje waar de basisschoolkinderen regelmatig komen spelen. Deze levendigheid is fijn voor de bewoners, en voor de kinderen draagt het bij aan een andere beeldvorming over ouderdom en dementie. Ook de nabijgelegen buurttuin, die bij MuzeRijk is aangesloten, nodigt uit tot ontmoeten. Schoolkinderen hebben er een moestuintje, buurtbewoners komen er tuinieren, en ook de bewoners van het woonzorgcentrum MuzeRijk en het nabijgelegen Orgelhuis komen hier graag naartoe met hun begeleiders. Arie van Schijndel, beheerder buurttuin Bitswijk: “Ze genieten van de bomen, de bloemen, het groen. Echt meehelpen dat gaat niet meer, maar een mooi boeketje maken met de bloemen uit de tuin is ook heel fijn. Of gewoon even koffie drinken, lekker buiten, in de zon of in de schaduw in een van de zitjes. Ze kunnen hier ook naar ’t toilet als dat nodig is.”
MuzeRijk is een gewone normale wereld, waar je er even uit bent.
Alzheimer Nederland organiseert in MuzeRijk sinds drie jaar ook specifieke activiteiten die bedoeld zijn voor mensen met beginnende dementie die thuiswonen en hun mantelzorgers. Corine de Sterke, initiator en begeleider van activiteiten in MuzeRijk voor Alzheimer Nederland: “MuzeRijk is daarvoor een perfecte plek. Dementie heeft vaak als effect dat mensen zich terugtrekken, het hoeft allemaal niet meer zo. Als dan de partner het voortouw neemt, dat maakt zoveel verschil! Hier is het een gewone normale wereld, waar je er even uit bent. Voor de omgeving en ook voor de mensen zelf is dat heel belangrijk. We hebben het koor ‘de Vergeet-mij-nietjes’ met 25-30 leden. Altijd eerst koffie en bijkletsen, ik zie hier veel nieuwe vriendschappen ontstaan….na het koor blijft vaak een hele groep nog lunchen. Ook is er de wandel- en beweegclub. Dan is er de Mannensociëteit, voor mannen met dementie. Daar wordt natuurlijk gebiljart.” vervolgt Corine lachend.
Een beetje extra aandacht doet al wonderen
Hans van Zon vertelt over Anja die graag in MuzeRijk komt met haar man. “Ze wonen hier vlak achter. Laatst was er een muziekmiddag, en Anja ging lekker dansen. Haar man is oud-voetballer bij PSV; die middag zat hij thuis voor de tv omdat de wedstrijd Ajax/PSV erop was. De telefoon binnen handbereik voor als hij haar even nodig had. Zo hadden ze allebei een topmiddag! En ‘s woensdags komt hij hier altijd biljarten, met hulp van een vrijwilliger van ons. Dan kan zij even weg.“ Een ander mooi verhaal gaat over bewoners Karel en Frans van het woonzorgcentrum. “Die misten geen volleybalwedstrijd, we zetten een stoel voor ze klaar. Karel liep een keer zomaar het veld op, hij wilde even een praatje maken met de coach. De wedstrijd werd er even voor stilgelegd, geen enkel probleem! Karel zelf had niks in de gaten,” vertelt Hans van Zon met een brede lach. “Een beetje extra aandacht doet al wonderen. Neem bijvoorbeeld meneer Kees. Hij woont alleen en hij wordt wat vergeetachtig. Graag komt hij elke week naar ons Eetpunt om mee te eten. We bellen hem altijd even op: ‘Het is donderdag, kom je zo eten?’ Anders staat hij hier op de verkeerde dag of hij is het helemaal vergeten.” Hier komt ook de samenwerking met Ons Welzijn om de hoek kijken. Mary van Egmond, sociaal werker van Ons Welzijn : “Ik heb de overbuurvrouw benaderd, die houdt nu ook een oogje in t zeil.”
Goed bezocht
Alle activiteiten voor mensen met dementie zijn erg goed bezocht. Publiciteit is daarvoor erg belangrijk. Elke maand verschijnt een activiteitenagenda; cliënten van de dagbesteding verspreiden die huis aan huis in de wijk. Corine: “Laatst stond in de krant een artikel over kastelein Henk van Zutphen. Hij is een heel bekend gezicht uit de horecawereld in Uden, en hij begeleidt met Walter Loeffen onze Mannen sociëteit. Heel Uden weet er dan van. Zo’n ambassadeur geeft veel bekendheid. Ook de casemanagers dementie geven bekendheid aan de activiteiten. Ze zien veel mensen met beginnende dementie en weten hoe belangrijk het is het om naar buiten te gaan, te bewegen, om sociale contacten op te doen. Dat het leven ook gewoon nog leuk is, ook voor de mantelzorgers. Ook mensen zonder de diagnose dementie zijn welkom. We richten onze activiteiten bewust op mensen met een bepaalde vorm van geheugenproblematiek, daarin herkennen mensen zich sneller. “
